Прецизен напад со дронови во Кабул. Докторот со египетско потекло ги презеде уздите на Ал Каеда по смртта на Осама Бин Ладен, а од во времето на разорувањето на кулите близначки тој беше најпрепознатливиот поручник.
За неговата глава се нуделе 25 милиони долари
Ајман ал Завахири е мртов, тој беше убиен од САД во Кабул во прецизен напад. За да ја потврди веста, која со текот на годините медиумите веќе ја даваа неколку пати, овојпат тоа го направи самиот претседател Џо Бајден кој ѝ се обрати на нацијата од Белата куќа, вчеравечер – додека во Македонија беше ноќ. Лекарот со египетско потекло, кој ги презеде уздите на Ал Каеда по смртта на Осама Бин Ладен, најпрепознатливиот поручник во моментот на нападот на 11 септември, беше еден од 22-та најбарани терористи о светот. За неговата глава имаше награда од 25 милиони долари. Имаше 71 година. Тој одигра централна улога во нападите врз американските амбасади во Кенија и Танзанија во 1998 година и во нападите во 2001 година врз Вашингтон и Њујорк Сити, каде што беа убиени речиси 3.000 луѓе.
View this post on Instagram
Каде се криел лидерот на Ал Каеда Ајман ал Завахири
Убиството на водачот на Ал Каеда Ајман ал Завахири се случи во 6 часот наутро во Кабул во саботата на 30 јули. Тој беше убиен со две ракети „Хелфајр“ на балконот од куќата во која тој и неговото семејство веројатно живееле само од оваа година. Никој друг не бил убиен; Ал Завахри се криел со години, веројатно до 2021 година, секогаш во непробојни планински области на границата меѓу Пакистан и Авганистан.
Оваа година, разузнавачките агенции со сигурност идентификуваа дека сопругата и децата на Ал Завахири се во безбеден дом во центарот на Кабул, а Ал Завахири подоцна им се придружил. Никогаш не излегуваше од дома. Талибанските власти знаеја дека Ал Завахири е во Кабул (присуството на Ал Каеда во главниот град беше објавено уште од минатата година откако Талибанците ја презедоа власта). Американското разузнавање со месеци ги набљудува семејните навики во нивниот дом. Тие ја проучувале структурата на куќата и дизајнирале план за ракетен напад кој не го оштетил структурниот интегритет на зградата.
Независни аналитичари ја разгледувале информацијата за да ја потврдат идентификацијата на тоа кој живеел во куќата. Така се потврдило дека тоа бил лично Ал Завахири со неговото семејство. Во април, лидерите на САД и Бајден беа информирани, а на 1 јули Бајден им „поставил детални прашања за Ал Завахири“,на високи американски претставници. Претседателот сакал да ги разбере потенцијалните последици од нападот врз сојузниците во Авганистан, а исто така и врз безбедното враќање на Марк Фрихс, Американец кој исчезна во јануари 2020 година и се верува дека е задржан во Авганистан. По нападот, потврдите дошле од повеќе разузнавачки служби: само Ал Завахри бил убиен и ниту еден друг член на семејството не бил повреден. Талибанците потоа презеле акција за да го скријат присуството на Ал Завахири во куќата, која сега е празна, и да ги префрлат членовите на семејството на друго место. Според Њујорк Тајмс, резиденцијата, во богат кварт во центарот на Кабул, била резиденција на висок соработник на министерот за внатрешни работи на Талибанците, Сираџудин Хакани.
Како е можно никој друг да не бил повреден?
Ајман Ал-Завахири беше убиен со ракета RX9, ракета вооружена со долги сечила дизајнирана да убива цели со кинетичка енергија за да се минимизира голема колатерална штета. Нападот со кој беше убиен лидерот на Ал Каеда Ајман ал Завахири, наводно, го извршила ЦИА, а не американската војска.
Кој беше Ајман ал Завахири? Од угледно семејство, лекар, активен во каузата од дете
Неговото последно „јавно“ појавување беше во видеото објавено од Ал Каеда на 20-годишнината од нападите во САД. Имал „кариера“ во исламските терористички организации која траеше повеќе од 40 години. Ал Завахири (71) беше десна рака на Осама бин Ладен и број два на Ал Каеда кога беа извршени нападите на 11 септември 2001 година, во кои се вели дека тој имал централна улога.
Египќанец, тој потекнувал од угледно семејство на лекари и научници од средната класа. Неговиот дедо, Рабија ал-Завахири, бил големиот имам на Ал-Азхар, центарот на сунитската исламска култура на Блискиот Исток, додека еден од неговите чичковци бил првиот генерален секретар на Арапската лига. Завахири бил вклучен во политичкиот ислам уште додека бил на училиште и бил уапсен на 15-годишна возраст бидејќи бил член на забранетото Муслиманско братство, најстарата и најголемата исламистичка организација во Египет.
Дипломирал медицина и бил магистер по хирургија, ја започнал својата медицинска кариера, но кога е основан египетскиот исламски џихад во 1973 година, тој му се приклучил. Тој се приклучил на египетските фундаменталистички движења и бил уапсен поради вмешаност во бомбардирањето на египетскиот претседател Анвар Садат во 1981 година.
Луѓето кои студирале со Ал Завахири на Медицинскиот факултет на Универзитетот во Каиро во 1970-тите го опишуваат како „жив“ млад човек кој одел во кино, слушал музика и се шегувал со пријателите. „Кога излезе од затвор тој беше сосема друга личност“, вели доктор кој студирал со него. По три години затвор, тој го напуштил Египет и се преселил на границата со Авганистан каде, како лекар, се приклучил на каузата на муџахадините кои ги лекувале ранетите во војната против Советскиот Сојуз.
Средба и братство со Осама бин Ладен
Во тие околности тој го запозна Осама бин-Ладен (на кого стана личен и доверлив лекар) и се приклучи на Ал Каеда во соработувањето во нападите врз американската амбасада во Кенија и Танзанија, до планирањето на нападот на 11 септември 2001. Бин Ладен ѝ обезбедуваше на Ал Каеда харизма и пари, но Ал Завахири беше тој што донесе тактика и организациски вештини. „Бин Ладен отсекогаш му се восхитувал“, изјави Брус Хофман, професор и експерт за безбедносни студии на Универзитетот Џорџтаун, за новинската агенција Асошиетед прес.
Пред 20 години тој веќе го избегнал првиот американски напад на неговото засолниште во Тора Бора во кој загинаа неговата сопруга и некои од неговите деца. По нападот на американската морнарица, кој доведе до убиство на Бин Ладен пред 11 години, Ал Завахири го презеде раководството на терористичката организација. Покрај нападите од 11 септември, Ал Завахири се смета себеси за „автор“ на нападот на „Шарли Ебдо“ во Париз во 2015 година, кој, наводно, самиот го наредил.
Во последните години постојано се зборуваше за смртта на Завахири, за кој долго време се шпекулираше дека е во лоша здравствена состојба. На 13 јануари 2006 година беше цел на американски ракетен напад во близина на пакистанската граница со Авганистан. Четворица членови на Ал Каеда загинаа, но Ал Завахири беше спасен за чудо. Две недели подоцна тој се појави во видео во кое предупредува дека „ниту Буш, ниту сите сили на земјата“ нема да ја видат неговата смрт – во однос на судбината – само за една секунда.
Ал Завахири се слушаше, одвреме-навреме со аудио, а понекогаш и видео пораки – најновата на 11 септември пред две години – за да ги поттикне своите следбеници на војна против Западот. Во 2014 година, по смртта на Бин Ладен, тој беше одговорен за раскинувањето на Ал Каеда со ИСИС.
Што по неговата смрт?
Во последниве години, Завахири стана оддалечена и маргинална личност, испраќајќи пораки само повремено. Соединетите држави разбирливо ја најавија неговата смрт како голема победа, особено по хаотичното повлекување од Авганистан минатата година, но Завахири имаше релативно мало влијание во последните децении, бидејќи новите групи и движења како Исламската држава стануваат сè повлијателни. Несомнено ќе се појави нов лидер на Ал Каеда, но тој веројатно ќе има уште помало влијание од неговиот претходник.
Смртта на Завахири ѝ става крај на еден од најдолгите ловови на ЦИА во секоја област. Со текот на годините, Завахири стана синоним за Ал Каеда како што беше само Бин Ладен. Според претставници на администрацијата, Завахири сè уште бил вистинскиот водач на Ал Каеда, кој издавал наредби до неговата смрт.
Убиството на „број два“ го означува крајот на една ера за терористичката група, која се покажа отпорна и покрај повеќе од две децении војна. Американските разузнавачки служби проценуваат дека остануваат само неколку стотици клучни членови на Ал Каеда, од кои повеќето живеат во авганистанско-пакистанскиот пограничен регион, а лидерските чинови сега се десеткувани. Нејзиниот глобален досег, сепак, опстојува со илјадници членови во поврзани организации, како што се Ал Шабаб во Сомалија, Ал Каеда на Арапскиот Полуостров во Јемен, Ал Каеда во Исламскиот Магреб во Алжир и многу повеќе.
Џо Бајден ја објави смртта на лидерот на Ал Каеда, Ајман ал Завахири: „Правдата е направена“