Што е афазија, болеста која ја има Брус Вилис?
„Сакаме да ве информираме дека нашиот сакан Брус има здравствени проблеми и му е дијагностицирана афазија, што влијае на неговите когнитивни способности. Затоа Брус ќе ја напушти актерската кариера која толку многу му значеше“, напиша неговата поранешна сопруга, глумицата Деми Мур на социјалните мрежи објавувајќи го она за што со месеци се зборува во Холивуд и се шпекулира во медиумите.
Големиот Брус Вилис, ненадминатиот херој на акционите блокбастери со кои пораснавме, повеќе не може да ја работи работата за која е роден и е принуден да се повлече од очите на јавноста.
Но, како се манифестира болеста на Брус, што значи да се има афазија?
Афазијата е нарушување на говорот предизвикано од повреда на мозокот што ги зафаќа таканаречените области на јазикот лоцирани во левата хемисфера. Овие области на мозокот им овозможуваат на луѓето да зборуваат и да го разбираат јазикот. Болеста го прави заболениот, во случајот Брус Вилис, неспособен нормално да се изрази во секојдневните комуникациски активности. Оваа состојба ги прави афазичните луѓе да не можат да вршат нормални активности, активности за кои сметаме дека се стекнати еднаш засекогаш, како што се разговор со пријател, читање книга, пишување. Сепак, ова јазично нарушување на никаков начин не ја менува интелигенцијата на луѓето или нивната способност да искусат чувства и емоции.
Чувството кое најмногу ги мачи афазичните е тоа што не можат да го најдат вистинскиот збор, односно пациентот не може да ги комбинира зборовите во граматички точни реченици.
Ова се главните и најчести симптоми на афазичниот човек:
– Неразбирање на говорниот и пишаниот јазик;
– Изговор на бесмислени реченици, бидејќи содржат зборови кои не се релевантни за контекстот и/или се измислени;
– Тешкотии со повторување реченици
– Склоност кон брзо зборување
– Тешкотии со повторување на она што е кажано од други;
– Проблеми со пишување и читање;
– Тешкотии со именување познати објекти
Афазичниот човек се наоѓа во состојба во која повеќе не може да ги изразува своите мисли, чувства и затоа најчесто манифестира гнев, фрустрација и депресивни симптоми. Ова ги наведува оние кои страдаат од афазија одеднаш да се повлечат од социјалниот живот, воопшто од општеството, да почнат да живеат во сенка, односно во изолација. Јазикот е основата на човечкото општество, кога повеќе не може да се користи нормално и течно, лицето има тенденција да ја изгуби автономијата и вклученоста во различни социјални, работни и семејни контексти.
Според здравствените експерти, афазијата може да се лекува, во зависност од тоа дали е акутна или е веќе хронична. Акутната афазија има шанса да се излекува, а терапијата обично вклучува лекови за подобрување на протокот на крв во мозокот и надокнадување на сите изгубени супстанции. Суштинска е и терапијата со логопед кој спроведува комуникациски практики. Хроничната афазија пак, бара долгорочни терапии. Односно, ако повредата на мозочната област т.н Верник е тешка, шансите за опоравување се ограничени.
Фактори на ризик за Верникова афазија ги вклучуваат факторите кои предиспонираат за мозочен удар, имено главно: пушење цигари, хипертензија, седентарен начин на живот, дебелина, прекумерна тежина, неурамнотежена исхрана, хиперхолестеролемија и високи триглицериди; Стареење, бидејќи е поврзано со поголема веројатност за развој на деменција; Употреба на средства за движење поврзани со ризик за траума на главата (на пр.: мотоцикл, скутер, итн.).
