Секој може да стане тиранин. Не се потребни ексклузивни вештини. Ниту, пак, талентот за покорување на народите и масите е нешто вродено или елитистичко. Сепак, Прирачник за диктатори (напишан во 2011 година од Брус Буено де Месквита и Аластер Смит) постои. И тоа не е само есеј, туку од летово е и доку-серија на Нетфликс.
„Како да станете тиранин“ (How to Become a Tyrant) е насловот што црпи инспирација од вистинскиот Прирачник.
Многумина веќе ги проголтаа шесте епизоди (по околу 30 минути) од првата серија објавена пред неколку недели и ја чекаат втората. Но, намерата на Нетфликс секако не е да создава тирани и да ги испраќа низ целиот свет, ниту да ги прикрие злосторствата низ историјата, кои, напротив, се наведени во изобилство. На крајот, „лекциите“ за потенцијалните диктатори служат за да се повлече линија со минатиот век од историјата и да се создаде нова, односно да научиме како – не треба.
Но, еве ќе ви откриеме кои се основните чекори за да станете тирани.
- Првиот, кој е суштински, е освојување моќ. Кој е за тоа подобар пример од Адолф Хитлер? Од пејзажен уметник без пари, тој стана Фирер само за неколку години.
Ова е причината зошто првото правило е „Верувај во себе“. Тираните се мегаломани, верни почитувачи на самите себе. Некои од нив, низ историјата, дури и го истакнаа тврдењето дека добиле божествен „повик“. Хитлер е меѓу нив: тој рече дека слушнал чуден глас што му шепоти додека се борел од рововите во Првата светска војна. Сите негови придружници загинаа од експлозија на бомба, додека тој излезе од ровот без ниту гребнатинка.
2. „Добриот“ тиранин не смее ниту да заборави да „биде човек од народот“. Иди Амин Дада, поранешен диктатор на Уганда, шеташе „слободно“ по улиците и никогаш не пропушти прилика да се „овековечи“ додека свиреше хармоника. Гадафи се одмораше во шатор, типично за бедуин, додека Бенито Мусолини секогаш го нагласуваше своето скромно потекло како ковач.
3. „Создадете бренд за вашето движење“ е уште еден корисен совет. Нацистичката филозофија беше основен лепак за потчинување на германскиот народ. „Немој да мислиш дека можеш да владееш сам“ е повеќе предупредување отколку правило. Дури и Кралот на Сонцето („Државата сум јас“) го имаше својот тим. Тимот на Хитлер, на пример, се состоеше од организатор (Хајнрих Химлер), напаѓач (Ернст Ром), асистент (Рудолф Хес) и воен херој (Херман Геринг).
4. По добивањето моќ, следи правилото – „Здроби ги противниците“. Тоа е следниот чекор. Никој не ја завршил оваа работа подобро од Садам Хусеин.
5. Но, за тираните е исто така од суштинско значење „Да не се изолираш“. За да избегнете атмосфера на заговори, непогрешлив метод е да си „купите лојалност“: историјата е полна со диктатори кои го расфрлале своето богатство за да делат раскошни совети.
6. СТРАВ. Поточно „Владеј сеејќи страв“ е правилото што Иди Амин Дада го следеше најревносно. Набргу по преземањето на власта, неговото дивеење се покажа преку масакрите со кои беа убиени илјадници мажи. Сталин, од друга страна, протагонист на четвртата епизода од серијата Доку, беше непобедлив во „Манипулирање со вистината“, потег што треба да го следат сите диктатори. Доволно е да се каже дека првата „ретуширана“ фотографија во историјата датира од годините на неговата доминација.