Конечно, Бугарија го стори тоа. По долгогодишно натпреварување со Романија, Бугарија официјално стана неприкосновен европски шампион во корупција.
Ова не е признаено од една, туку од многу различни меѓународни институции и организации. Податоците како оние на Транспаренси Интернешнл покажуваат дека перцепцијата за корупција во Бугарија е највисока во Европската унија, напиша Блага Тавард во анализата за ЕУ Обсервер.
Според други критериуми, демократијата во земјата е загрозена. Во 2019 година, Индексот на владеењето на правото и даде на Бугарија исти оценки како за корупцијата во извршната власт како и Русија.
Чашата може да изгледа полупразна или полуполна
Тешко е да се негира способноста на актуелната влада да го задржи лидерството во оваа област над сите други земји на ЕУ. Дури и во извештајот за инвестициската клима во Бугарија за 2020 година, американскиот Стејт департмент дојде до заклучок дека корупцијата останува ендемична.
Шегата настрана, веќе повеќе од два месеци луѓето излегуваат на улиците на Софија да протестираат против владата и главниот обвинител, кој е обвинет дека не е ништо повеќе од извршител на одлуките на Владата на Борисов.
Протестите се задушувани со неоправдано насилство и полициска бруталност насочена и кон граѓаните и кон новинарите.
Демонстрантите се прашуваат каде се институциите на ЕУ, кои треба да се борат за подемократска Европа. Одговорот на меѓународната заедница е сведен на дипломатски одговор, во кој се вели дека САД или ЕУ не можат да одлучуваат во име на Бугарија.
Оваа позиција е малку изненадувачка, бидејќи се уште се свежи сеќавањата за широко распространетата меѓународна поддршка дадена на слични вакви протести во 2013 година: Тогаш францускиот амбасадор протестираше со демонстрантите против контролата на олигарсите во земјата, финансирањето од ЕУ беше суспендирано, амбасадорот на САД отиде кај студентите кои го окупираа универзитетот во Софија и воопшто доведе до изолација на Бугарија од меѓународната заедница.
Денес, овие гласови се замолкнати, додека состојбата стагнира: На пример, и покрај реалниот недостиг на значителен напредок во Механизмот за соработка и верификација (МСП), надзорниот механизам сепак ќе биде укинат.
Според извештајот на МСП од 2019 година, Европската комисија смета дека Бугарија активно се борела против организираниот криминал, забележувајќи траен позитивен тренд во институционалната клима.
Но, поентата е дека обвинувањата против сегашната влада не се испитуваат. Единствените изјави за детални истраги од страна на бугарското обвинителство (кои повеќепати ги осудуваше Советот на Европа како анахронски отстапувања) се оние што се насочени против политичките противници на владејачката партија.
Исто така е изненадувачки да се види дека ЕУ ги третира обвинувањата како еквивалентни на вистинска борба против корупцијата, и покрај недостигот на формална пресуда од независен суд.
Всушност, само осудителна пресуда по независно судење може да биде значаен индикатор за вистинска борба против корупцијата – да не спомнуваме дека презумпцијата на невиност е основно право заведено во член 48 од Повелбата за основните права.
Заглушувачка тишина
Понатаму, чувството на целосна неказнивост за приврзаниците блиски до власта и прогонот на нивните противници не им помага на граѓаните да согледаат дека се случиле вистински промени.
Напротив, заглушувачкиот молк на меѓународната заедница се чини дека значи дека борбата против корупцијата повеќе не е борба за западните и европските вредности, туку само корисен изговор за отфрлање на владите што не реагираат.
„Го сакавме најдоброто, но работите излегоа како и обично“, е позната изрека на поранешниот руски премиер Виктор Черномирдин, употребена во врска со природната склоност на Русија да ги влоши работите, без оглед колку се добри намерите.
Повеќето демонстранти очекуваа ЕУ да се придржува до повисок стандард со преземање активности за покажаните добри намери.
Оваа поддршка никогаш не дојде, но единствениот начин ЕУ да ги надмине политичките обвинувања дека го игнорира недостигот на демократија е со користење на овластувањата предвидени со самите европски договори.
Почитувањето на вредностите на ЕУ е важно за граѓаните за да имаат доверба во институциите на ЕУ.
Пресудите на Европскиот суд на правдата продолжуваат да нагласуваат дека владеењето на правото е од фундаментално значење за владеењето на правото во ЕУ и кога тоа е под закана се доведува во прашање правната, политичката и економската основа за функционирање на Унијата.
Недостатигот на владеење на правото во една земја-членка влијае на ЕУ како целина.
.Протестите во Бугарија го покренуваат прашањето дали владеењето на правото останува централна заедничка вредност за сите Европејци. Поради корупција на високо ниво, злоупотреби на државата и недостигот на судска независност, Бугарија покажа дека националната контрола и рамнотежата не функционираат.
Како и да е, фондовите на ЕУ за Бугарија, на пример, не запреа.
Кога националните гаранции за владеење на правото повеќе не функционираат, институциите на ЕУ имаат одговорност да преземат активности. Ова беше потврдено при неодамнешниот случај од Судот на правдата на Европската унија, кој потсети дека независното судство не е само утврден стандард во демократијата, туку е и законска обврска според членот 19 од Договорот за Европската унија.
Сепак, Европа само гледа како демократијата во Бугарија пропаѓа.
Ова не нешто што очекуваат Бугарите, ниту го заслужуваат за нивниот обид да се борат против системската корупција и застарениот концепт на државата, исфрлен од носталгичните политичари од една мината ера.
Ако Европа сака да има присуство на исток, таа мора цврсто да ги поддржува демократските вредности што ги проповеда и да го поддржи легитимитетот на протестните движења во земји како Бугарија. Или таа ќе биде сфатена едноставно како лицемерна.
(ЕУ Обсервер)
The post Европа само гледа како демократијата во Бугарија пропаѓа appeared first on Слободен печат.
Европа само гледа како демократијата во Бугарија пропаѓа was first posted on септември 27, 2020 at 10:10 am.
