Во вревата која се крева околу социјалната мрежа Твитер, од неодамна во сопственост на богаташот Илон Маск, сè повеќе корисници мигрираат на Мастодон, позната како „етичка“ социјална мрежа на чие чело е 29-годишниот Еуген Рочко, кој ја основал. Но кој е Рочко, како рзмислува и зошто реши да ги предизвика Маск и Цукерберг.
Со доаѓањето на Илон Маск на чело на Твитер многу корисници мигрираа на други социјални мрежи. Но посебно е омилен Mastodon, социјалната платформа основана од 29-годишниот Еуген Рочко во 2016 година.
Но, кој е овој човек кој ветува војна против социјалниот капитализам со „поетична“ алтернатива?
Watch: Founded five years ago by German programmer Eugen Rochko, social network Mastodon has seen a flood of new users as it becomes a decentralized, open alternative to Twitter https://t.co/gQqOrwZ07X pic.twitter.com/B0HgIoS8qO
— Reuters Business (@ReutersBiz) November 8, 2022
КОЈ Е ЕУГЕН РОЧКО?
Роден во 1993 година, Рочко е германски компјутерски инженер со руско и еврејско потекло. Дипломирал во 2016 година на Универзитетот Фридрих-Шилер во Јена, каде студирал компјутерски науки. Пред да го основа Mastodon, тој работеше кратко како развивач за неколку компании, вклучувајќи ги Biqforge, Silvercurve, CloudGear. Од 2013 до 2016 година, тој беше вклучен во развојот на Newspeak House, Лондон, за креирање на оригинална содржина, клуб резервиран за членови регистрирани со претплата. Како што објаснува Рочко на својот профил на LinkedIn, Newspeak House, во пресрет на британските избори во 2015 година, „е основана за да го промовира создавањето на технологија способна да го наруши политичкиот / медиумскиот / владиниот комплекс на Обединетото Кралство“. Во исто време, тој исто така работеше за Pongathon, Axxur и беше консултант за европскиот истражувачки проект Eunomia, финансиран од H2020, на децентрализирани социјални медиуми и конкретно на Mastodon.
Во 2016 година го оствари својот сон и стана основач и главен развивач на Mastodon, децентрализирана и со отворен код платформа за социјални медиуми базирана на отворени веб протоколи.
Good profile here of Mastodon founder Eugen Rochko https://t.co/CMqDkzRxpU
— Mathew Ingram (@mathewi) November 7, 2022
ЗОШТО ГО ОСНОВА МАСТАДОН?
Мастодон се роди од две потреби на Рочко. Првиот, како што изјави за Mashable во 2017 година, едноставно „за да го искористите тоа драгоцено време помеѓу дипломирањето и да не се најде заробен во рутината на традиционалната работа“.
Втората причина ја откри неколку месеци подоцна во интервју за Фри софтвер фондејшен, каде вели дека требал да го компензира разочарувањето предизвикано од Твитер, кој заедно со неговата страст за слободен софтвер, го родило она што се дефинира себеси како „поетичка“ социјална мрежа бидејќи не ги следи корисниците за рекламни цели.
Мастодон, всушност, е бесплатен и нема рекламирање, за разлика од повеќе познати социјални мрежи. Со него раководи непрофитно здружение создадено од Рочко и за поддршка на трошоците се користи групно финансирање.
МУ ПРЕЧЕЛА „КОНТРОЛАТА“ НА ТВИТЕР
„Мислев дека тоа што можам да се изразам онлајн со моите пријатели преку кратки пораки е многу важно за мене, но и за светот, и дека можеби тоа не треба да биде во рацете на една компанија“, изјави Рочко за Time. Генерално, тоа беше чувство на недоверба кон контролата одозгора што ја вршеше Твитер“.
ФЕЈСБУК ГО ИНТЕРЕСИРААТ САМО БРОЈКИ
Веќе во 2017 година, во објава објавена на блогот на Мастодон, Рочко остро одговори на пораката на Марк Цукерберг, кој тврдеше дека сака „да ја развие социјалната инфраструктура за да им даде на луѓето моќ да градат глобална заедница која работи за сите нас“.
Но, според Рочко, „Фејсбук едноставно не може никому да му даде моќ да направи нешто, бидејќи таа моќ секогаш ќе престојува исклучиво во самиот Facebook, кој ги контролира софтверот, серверите и политиките за умереност“. И додава: „Иднина во која Фејсбук е глобална социјална инфраструктура, е иднина во која нема засолниште од рекламирање и пресметка на бројки“.
КАКО РАЗМИСЛУВА РОЧКО?
Во истиот пост, Рочко објаснува дека за него „иднината на социјалните мрежи мора да биде федерацијата. Крајната моќ лежи во тоа да им се даде на луѓето способност да создаваат свои простори, свои заедници, да го модифицираат софтверот како што им одговара, но без да се жртвува способноста за интеракција помеѓу луѓето од различни заедници “.
Тој ја користи геополитиката за да објасни што мисли:
„Се разбира, не сите крајни корисници се заинтересирани да управуваат со нивната мала социјална мрежа, исто како што не сите граѓани се заинтересирани да управуваат со својата мала земја. Но, верувам дека има добра причина зошто многу земји се составени од посебни, но компатибилни држави, и зошто многу одделни, но компатибилни земји формираат сојузи како Европската унија или НАТО. Мешавина помеѓу суверенитет и унија. Федерација“.
Како што рече во 2017 година, „не знам дали работата што ја работам е доволно добра за да и служи на иднината на човештвото, но мислам дека тоа е барем добар чекор во вистинската насока“. Една насока, објасни тој во друга објава со наслов „Учење од грешките на Твитер“, е онаа во која „имате можност да изберете пример со правилата и политиките што ги споделувате“ и што е попогодно за „помалите и помалку склоните кон токсични однесувања на домаќинот“.
