Нема човек кој барем еднаш во животот не играл некоја игра со карти. Шпилот од 52 карти е добро познат низ целиот свет, а ликовите на краловите, дамите и џандарите се речиси универзални и насекаде препознатливи.
Сепак, зад нивните лица не се кријат измислени ликови создадени во старите печатници, туку вистински историски личности.
Постојат повеќе теории за тоа како картите стигнале во Европа. Најверојатно биле донесени од Кина, Индија и Персија во втората половина на XIV век, зашто оттогаш датираат првите црковни забрани кои предвидувале пекол за секој што ќе се коцка и ќе потпадне под моќта на оваа „ѓаволска работа“.
Составот и изгледот на шпиловите се разликувал во различни држави, како и бројот на картите. Така, италијанските шпилови имале по 56 карти, додека денес најраспространетиот шпил од 52 карти води потекло од картите со кои се играло во Франција во XV век.
Историчарите претпоставуваат дека четирите знака на картите, каро, пик, херц и треф, односно ромб, лист, срце и детелина, ги претставуваат четирите општествени слоеви на средниот век. Така трефот ги симболизира селаните (детелината е храна за свињите), пикот ја претставува аристократијата (врв на копје, симбол на витезите), карото е симбол на богатите, а херцот на црковните старешини.
Во овој период почнува и масовното производство на карти, кое целосно ќе го замени рачното сликање што се употребувало дотогаш. Француските мајстори биле познати низ цела Европа, бидејќи го усовршиле производството со помош на дрвен блок и бакарна плоча, што многу го скратило времето за произведување на картите. Токму тие почнале да им даваат имиња на „картите со лице“, т.е. на кралевите, дамите и џандарите, иако идентитетите на личностите се менувале во зависност од желбите и идеите на производителот.
Кралеви
Ликовите кои ги претставувале кралевите биле најчесто подложни на промени.
Крал херц
Карло Велики
Франкски крал крунисан во 800 година, прв цар на Франкското царство и прв цар во западна Европа по распадот на Западното римско царство.
Шарло VII Победникот
Француски крал од династијата Валоа кој владеел во средината на XV век. Тој успеал да ја ослободи Франција од Англичаните за време на Стогодишната војна и да спроведе реформи во војската и државата.
Шарло VI Лудиот
Интересно е тоа што во повеќето шпилови само кралот херц нема мустаќи, а се претпоставува дека виновник за тоа е производителот на картите. Имено, некој не толку вешт производител не го изработил прецизно дрвениот калап и така го изменил првобитниот дизајн на картите. Така кралот срце ги изгубил мустаќите, а и секирата му била заменета со меч. Некои, пак, во ова виделе намера овој крал да се претстави како Шарло VI Лудиот, кој немал мустаќи, бил ментално болен и за кого се зборувало дека се самоубил прободувајќи се со меч. Затоа оваа карта понекогаш се нарекува „крал самоубиец“.
Крал пик
Давид
Библиски крал на Израел и Јудеја. Според преданието тој бил наследник на првиот крал на Израел, Саул и ги обединил дванаесетте израелски племиња во едно кралство.
Крал каро
Гај Јулие Цезар
Римски војсководец, политичар и писател.
Крал треф
Александар Велики
Македонски крал и познат освојувач кој создал царство што се протегало од Грција до Индија.
Дами/ кралици
Идентитетот на дамите е уште потешко да се утврди зашто тие не биле толку познати. Ова е најраспространетото толкување.
Дама херц
Џудит
Библиска личност, убава вдовица која ги искористила нејзиниот шарм и лукавство да му ја отсече главата на асирскиот војсководец Холоферн.
Изабел од Баварија
Жена на Карло VI и мајка на Карло VII.
Дама пик
Атина
Грчка божица на мудроста.
Јованка Орлеанка
Хероина од Стогодишната војна меѓу Англија и Франција која била запалена на клада.
Дама каро
Рахела
Библиска пророчица и прва жена на пророкот Јаков, еден од тројцата големи еврејски патријарси, мајка на Јосиф и Венјамин.
Дама треф
Аргина
Анаграм на зборот „регина“ што на латински значи кралица, а може да е и изменета форма на името Аргеја, како што се викала митолошката принцеза од Арга.
Агнес Сорел
Прва официјално призната љубовница на некој француски крал, омилена конкубина на кралот Карло VII.
Јунона
Кралица на боговите во римската митологија, еквивалент на Хера.
Џандари
Имињата на џандарите, односно витезите биле константни и никогаш не се менувале.
Џандар херц
Ла Гер
Етјен де Вињолес, соборец на Јованка Орлеанка, витез и херој на Франција.
Џандар пик
Холгар Дански
Личност од данската епска поезија, витез на Карло Велики, кој, според легендата, го грабнала вештерката Морган ла Феј, сестра на кралот Артур.
Џандар каро
Хектор
Тројански јунак, син на тројанскиот крал Пријам и ривал на Ахил, кого го убил за време на Тројанската војна.
Џандар треф
Јуда Макавејски
Херој на еврејското востание против владеењето на Селеукидското царство во I век пр.н.е.
Ланселот
Витез од легендата за Артур, вљубен во кралицата Гвеневир.
По Француската револуција производителите престанале да печатат имиња на картите, зашто не требало да се користат никакви монархистички обележја.
Значи, станува збор за привремена употреба на одредени имиња, па може да се каже дека денешните карти, од кои голем процент се произведува во Кина, веројатно немаат многу заедничко со нивните предци.
