2023 година соборува температурни рекорди, а истражувачите сугерираат дека тоа не е граница – веќе следната година човештвото ќе се соочи со пеколни горештини.
Глобалното затоплување на Земјата започна во средината на 1970-те кога зголемувањето на глобалната просечна температура на површината ја надмина природната варијабилност. Како резултат на тоа, секоја деценија беше потопла од претходната, а 2010-те се покажаа најжешки досега, пишува „Сајанс Алерт“.
И покрај сите напори да се спречат наглите климатски промени, секакви топлински рекорди продолжуваат да се поставуваат во 2023 година. Највисоките дневни температури се забележани во јули 2023 година, заедно со најголемата рекордна аномалија на температурата на површината на морето.
Прелиминарните анализи сугерираат дека во јуни пак, е забележана највисока просечна глобална температура. Истовремено, обемот на морскиот мраз на Антарктикот беше рекордно низок. Статистиката исто така покажува дека концентрацијата на јаглерод диоксид во атмосферата на Земјата продолжува да расте и тоа со брзина која не покажува знаци на забавување.
Според Кевин Тренберт, научник кој соработува со Универзитетот во Окленд, очигледни последици од сè ова ќе бидат поројни дождови кои ќе погодат некои делови од Земјата, додека други региони ќе бидат погодени од силна суша и шумски пожари.
Влијанието на феноменот Ел Њино
Истражувачите забележуваат дека најголемиот пораст на температурите и најтоплите години имаат тенденција да се совпаднат со фазите на глобалниот феномен наречен Ел Нињо. Според Тренберт, климатските промени се најмногу предизвикани од човековата активност и во голема мера се немилосрдни и непредвидливи. Сепак, забележано е дека понекогаш таквите скокови можат да бидат маскирани со временски настани и природна варијабилност на скала од неколку години или дури и децении. На пример, најтоплата година во 20 век беше 1998 година, по силниот Ел Нињо во 1997-1998 година. Потоа, затоплувањето на Земјата како да престана во 2001-2014 година, дотолку што некои рекоа дека глобалното затоплување не е ништо повеќе од мит. Големиот Ел Нињо од 2014-2015 година ја промени ситуацијата и 2015 година беше најтоплата година досега.
Сепак, не е сè толку едноставно. И покрај Парискиот договор, концентрацијата на јаглерод диоксид во земјината атмосфера продолжува постојано да расте, иако многу организации и земји ги исполнија своите обврски за намалување на емисиите. Но, за жал, некои земји, вклучувајќи ги Кина и Индија, продолжуваат да горат јаглен и да градат електрани на јаглен.
Научниците понатаму веруваат дека сите овие флуктуации доведоа до промени во количината на топлина што денес се задржува на различни длабочини на океанот. За време на Ел Нињо, топлината складирана во длабочините на западниот Пацифик се движи и се враќа во атмосферата, што дополнително резултира со мини-глобално затоплување.
Истражувањата сугерираат дека содржината на топлина во океаните се зголемува постабилно отколку затоплувањето на површинскиот воздух, а токму овој индикатор е важен доказ дека глобалното затоплување всушност продолжува да зема замав.
Година на досега невидени топлотни бранови
Научниците веруваат дека зголемувањето на нивото на морето се должи на проширувањето на океанот додека се загрева, како и на топењето на мразот на Гренланд и Антарктикот. Затоа водата останува во океанот, а флуктуации се случуваат поради фактот што врнежите се дистрибуираат различно помеѓу копното и океанот. За време на феноменот Ла Ниња (појава со спротиставен ефект од Ел Нињо која произведува важни промени во климата), повеќе врнежи паѓаат на копно.
Како резултат на тоа, истражувачите очекуваат 2023 година да биде најтоплата година досега. Сепак, опасноста е дека температурите на површината на океаните имаат тенденција да го достигнат врвот на крајот на Ел Нињо. Оттука и очекувањата дека во 2024 година ќе направиме уште еден чекор понапред во пеколните горештини – човештвото најверојатно ќе се соочи со досега невидени топлотни бранови.
